Tijm wordt gebruikt door de oude Egyptenaren, om dode farao’s te bewaren, maar ook voor zijn genezende werking. In de antieke Griekenland en door de Romeinen was tijm een genezende kruid. Gebruikt wordt het vooral tegen hoofdpijn, gezwellen, koliek, maagkramp, reumatiek, verlammen en hersenziekten. In de middeleeuwen stond dit kruid als symbool voor moed en opoffering, omdat de vrouwen van de ridders destijds een sjaal met een takje tijm erop vastgemaakt gaven, om hen geluk te wensen.
Ook wordt gezegd, dat tijm tegen angina pectoris ( hart pijn/kramp ) werkt. In dit verband is het heel interessant, om erop te wijzen, dat de thymus-klier ( Zwezerik ) zich achter het hart bevindt.
Het belangrijkste bestanddeel van tijm is thymol. In 2013 toonde een onderzoek in een universiteit aan, dat thymol de bloeddruk kan verlagen bij ratten. Tijm bevat ook veel antioxidanten ( vangen vrije radikale in het lichaam op – de armee van ons lichaam ), deze spelen een grote rol, om de bloeddruk stabiel te houden, cholesterol te voorkomen en helpen zo aderverkalking tegen. Flavoïden in tijm verbeteren de bloedcirculatie.
Vanwege zijn antibacteriële werking lost tijm het slijm in de luchtwegen, stimuleert de productie van witte bloedcellen en helpt zo het immuunsysteem, om infecties van de luchtwegen te bestrijden. Met tijm kunnen ook verkoudheid, keelpijn en zelfs bronchitis behandelt worden.
Bovenop de genoemde ziektes waartegen tijm werkt, wordt tijm als hoestmiddel gebruikt. In een oud boek, de Geurende Kruidhof van Blöte-Obbes, staat een recept om zelf hoestdrank te maken: “ 50 gram tijm moet je in een halve liter water 10 minuten laten koken. Daarna doe je er een halve kilo kandij bij. Je laat het indikken totdat het siroopdik is. In plaats van kandij kun je rietsuiker gebruiken. Een andere manier om tijm te bereiden tot hoestdrank, is ,om het afkooksel laten afkoelen tot het lauw is en dan vermengen met honing.”
Tijm zou bescherming kunnen bieden bij darmkanker en de kankercellen doden bij borstkanker. Een onderzoek aan de Universitade Nova de Lisboa in Portugal uit 2012 toont aan dat tijm bescherming kan bieden tegen darmkanker.
De onverzadigde vetzuren in tijm, zoals DHA (docosahexaeenzuur), beschermen de celmembranen in de darm tegen aanvallen van vrije radicalen. Op dezelfde manier beschermen ze ook de hersencellen en de cellen in de nieren. Thymol doodt kankercellen bij borstkanker door de activatie van macrofagen. Macrofagen zijn mononucleaire cellen, die celfragmenten of dode cellen in het lichaam vernietigen, maar ze helpen ook bij het opruimen van kankercellen.
Verder heeft die antibacteriële werking van tijm ook invloed op acne en infecties. De tijm olie kan gebruikt worden tegen acne. De tijm wordt paar weken in alcohol bewaard, waardoor de thymol vrijkomt, en zo wordt tijm olie gewonnen. Thymol is ook werkzaam tegen huidinfecties, urineweginfecties, longontsteking, diarree en maagpijn.
Tijm is een uitstekende bron van ijzer. Onthoud dat ijzer onder andere noodzakelijk is voor het maken van rode bloedcellen en dus bij het transporteren van zuurstof. Daarnaast helpt ijzer bij het vormen van nieuwe cellen, hormonen en neurotransmitters.
Een van de andere goede eigenschappen van tijm is, dat het per 100 gram veel vitamine K bevat. Deze vitamine is essentieel, om eiwitten aan te maken, die helpen bij de bloedstolling.
Veel voordelen van tijm zijn te danken aan het magnesium, dat het bevat. Dit mineraal speelt een rol bij het reguleren van de hartslag. Daarnaast zorgt het voor een goede werking van de spieren en een correcte overdracht van zenuwimpulsen.
Tot slot is deze plant een goede bron van vitamine C. Deze vitamine speelt het een belangrijke rol bij het gezond houden van je:
- weefsels
- botten
- kraakbeen
- tanden
- tandvlees
Tijm wordt over het algemeen goed verdragen, bij een overdosering kan hyperthyreoïdie ( te snel werkende schildklier ) of een overactieve schildklier voorkomen. Een normale dosis is maximaal tien gram per dag. Wie tijm siroop inneemt kan in het begin klachten zoals diarree en een overgevoelige maag ervaren, neem het daarom altijd in samen met voedsel. In tijm siroop zit meestal suiker, mensen met diabetes moeten hiermee rekening houden.
Tijm is te koop als vers kruid, maar ook in gedroogd vorm. Tijm is een tanige struik met houtige stelen. De blaadjes zijn klein en slank. De blaadjes hebben een volle, scherpe en karakteristieke smaak.
Er zijn honderden verschillende soorten tijm. Het karakteriseren van deze kruid is daarom erg lastig. De Thymus vulgaris (de normale tijm) heeft een scherpe, iets bitters en een zoete aroma in zich. Andere tijm soorten, bijvoorbeeld de citroentijm, heeft een wat fris zurige smaak (net zoals citroen).
In Nederland kennen we 5 soorten eetbare tijm. Het is goed te combineren met aromatische groenten, krachtige vleesgerechten, soepen, boullions en kaas. In een goede tomatensaus is het ook onmisbaar, maar smaken verschillen natuurlijk.
Tijm is ook te krijgen in vorm van capsules, als thee, als geur spray, etherische olie, hoestdrank.
Er zijn helaas geen specifieke recepten van tijm. Omdat het een kruid is, wordt het gewoon als smaakmaker gebruikt in diverse gerechten. Ik zou zeggen, durf te experimenteren, en proef het in het een of ander gerecht 🙂 Als je de smaak van tijm niet kent, dan kan jij op internet doelgerecht recepten zoeken, die specifiek op tijm gericht zijn. Veel plezier bij het koken, bakken ( van crackers met kruiden ) en de wereld van deze gezonde kruid te verkennen 🙂